साउदी अरेयिबा । मङ्गलबार साउदी अरेबियामा अमेरिका र युक्रेनी प्रतिनिधिमण्डलबीचको वार्ता ‘ठीकै’ भइरहेको एक वरिष्ठ युक्रेनी अधिकारीले बताएका छन् ।
रुसले ३०० भन्दा बढी युक्रेनी ड्रोन खसालेको केही घण्टापछि युक्रेनी र अमेरिकी वरिष्ठ अधिकारीहरूले तीन वर्षदेखिको युद्ध अन्त्य गर्ने विषयमा केन्द्रित रहेको मङ्गलबार वार्ता सुरु गरेका थिए ।
साउदी सहर जेद्दामा भएको वार्ता गत हप्ता राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीलाई रुससँगको युद्ध अन्त्य गर्न दबाब दिन युक्रेनलाई अमेरिकी सैन्य सहायता र केही गुप्तचर आदानप्रदान रोकेको बेला आएको हो ।
ट्रम्पका विशेष दूत स्टीव विटकफ यस सप्ताहन्तमा मस्को जाने अपेक्षा गरिएको छ, जहाँ उनले रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग भेट्न सक्नेछन् ।
“एक वरिष्ठ युक्रेनी प्रतिनिधिमण्डलले अमेरिकाका शीर्ष कूटनीतिज्ञ, अमेरिकी विदेश सचिव मार्को रुबियोसँग भेट गर्नुभयो,” समाचार ऐजेन्सीले जनाएको छ ।
यद्यपि, युक्रेनी राष्ट्रपतिका सहयोगी एन्ड्री येर्माकले भने,“सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा युक्रेनमा न्यायपूर्ण र दिगो शान्ति कसरी प्राप्त गर्ने हो ।” उनले भविष्यमा रूसलाई फेरि आक्रमण गर्नबाट रोक्न सुरक्षा ग्यारेन्टीहरू महत्त्वपूर्ण रहेको बताए ।
गत महिना ओभल अफिसमा ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीचको विवादपछि दुवै पक्षबीचको यो पहिलो भेट थियो ।
बैठकमा साउदी अरबका विदेशमन्त्री पनि उपस्थित थिए । पत्रकारहरुले उठाएका प्रश्नहरुको जवाफ अधिकारीहरुले दिएनन् ।
प्रतिनिधिमण्डलले बिहान करिब तीन घन्टा भेट गरेपछि विश्राम लिएका थिए । वार्ता जारी रहेको अधिकारीहरुले बताएका छन् ।
युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीको फेब्रुअरी २८ को वासिङ्टन भ्रमण ट्रम्प र उपराष्ट्रपति जेडी भान्ससँग ओभल अफिसमा बहस हुँदा भएको क्षति सुधार गर्न किएभले प्रयास गरिरहेको छ ।
युद्धमा युक्रेनलाई सहयोग गरेको संयुक्त राज्य अमेरिकाले पहिले प्रस्ताव गरेको सैन्य सहायता र गुप्तचर जानकारी जोखिममा छ तर वासिङ्टनले शान्ति सम्झौताका लागि दबाब दिँदै गर्दा अहिले रोक लगाइएको छ ।
रूबियो र जेलेन्स्की सोमबार केही घण्टाको अन्तरमा साउदी अरेबियामा अवतरण गरे तर भेटघाट गरेनन् ।
जेलेन्स्कीले सोमबार साँझ राज्यको शक्तिशाली क्राउन प्रिन्ससँग भेट गरे । उनीहरूबीच ‘युद्धको अन्त्य गर्न र भरपर्दो र स्थायी शान्ति सुरक्षित गर्न आवश्यक कदम र सर्तहरूमा विस्तृत छलफल भएको’ जेलेन्स्कीले बताए ।
“साउदी अरेबियाले कूटनीतिका लागि महत्त्वपूर्ण मञ्च प्रदान गर्दछ र हामी यसको कदर गर्छौं”, जेलेन्स्कीले अनलाइनमा भने ।
रुबियोले पनि क्राउन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमानलाई भेट गरे । उनले वार्ताको आयोजना गरेकामा धन्यवाद दिए र यमनका हुथी विद्रोहीहरूबारे पनि छलफल गरे । हुथी विद्रोहीहरूले लाल सागरमा आफ्नो आक्रमण पुनः सुरु गर्ने धम्की दिएका छन् ।
आइपुग्नुअघि आफ्नो विमानमा पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै रुबियोले आफू र राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार माइक वाल्ट्जले साउदी अरबमा युक्रेनको प्रतिक्रियाको समीक्षा गर्ने बताए ।
यदि युक्रेन र अमेरिका ट्रम्पलाई स्वीकार्य समझदारीमा पुगे भने त्यसले उनको प्रशासनको शान्ति वार्ताको प्रयासलाई तीव्र पार्न सक्छ ।
“उनीहरू युक्रेनीहरूका लागि यो महँगो र रक्तपातपूर्ण युद्ध भएको कुरा स्वीकार गर्दै उनीहरूले विचार गर्न सक्ने कुनै प्रकारको शान्ति वार्तालाप र सामान्य रूपरेखाहरूमा प्रवेश गर्न इच्छुक छन्कि छैनन् भन्नेबारे हामी जान्न चाहन्छौँ । उनीहरूले धेरै पीडा भोगेका छन् र उनीहरूका जनताले धेरै पीडा भोगेका छन्”, रुबियोले भने, “र यस्तो कुराको परिणाममा रियायतहरूको बारेमा कुरा गर्न पनि गाह्रो छ, तर यो अन्त्य गर्ने र थप कष्टहरू रोक्ने एक मात्र तरिका हो ।”
“म उनीहरूले के गर्नुपर्छ वा के गर्न आवश्यक छ भन्ने बारे कुनै शर्त राख्ने छैन । मलाई लाग्छ हामी उनीहरू कति टाढासम्म जान इच्छुक छन् भन्ने सुन्न चाहन्छौँ र त्यसलाई रुसीहरू के चाहन्छन् भन्नेसँग तुलना गर्न र हामी वास्तवमै कति टाढा छौँ भन्ने हेर्न चाहन्छौँ”, उनले भने ।
जेलेन्स्कीले रुबियोलाई भेट्ने आफ्नो टोलीमा उनका चिफ अफ स्टाफ एन्ड्री यर्मक, विदेशमन्त्री एन्ड्री सिबिहा र रक्षामन्त्री रुस्टेम उमरोभ समावेश हुने बताए । रुबियोले अमेरिकी टोलीको नेतृत्व गर्नेछन् ।
वासिङ्टनले किनारा लगाएको हुनाले बाँकी युरोप वार्ताबारे सशङ्कित रहेको छ । युरोपेली सङ्घ (इयु) ले गत हप्ता महादेशको सुरक्षा बढाउन र ट्रम्प प्रशासनको युक्रेनमा अवस्था परिवर्तनको जवाफमा सुरक्षाका लागि सयौँ अर्ब युरो मुक्त गर्न सहमति जनाएको थियो ।
ह्वाइट हाउसका विशेष दूत स्टिभ विट्कफले फक्स न्युजलाई युक्रेनसँग अमेरिकी जासुसी–साझेदारी रोक्दा रक्षा जासुसी–साझेदारी सीमित नभएको बताए ।